Rzemiosło artystyczne - czasem zamienne z określeniem sztuka użytkowa - dziedzina sztuki zajmująca się wytwarzaniem przedmiotów użytkowych o wysokich walorach estetycznych. Głównie dotyczy to takich wyrobów jak: meble, okucia, złotnictwo, tkanina, ceramika.
Z samej nazwy wynika, że są to przedmioty wykonane w warsztatach rzemieślniczych. Dotyczy to także snycerki i intarsji (stolarstwo artystyczne), kowalstwa artystycznego, konwisarstwa, kotlarstwa, jubilerstwa i emalierstwa, płatnerstwa i mieczownictwa, rusznikarstwa, zegarmistrzostwa, introligatorstwa, witrażownictwa, fajkarstwa, powoźnictwa i wielu innych.
Jednak od średniowiecza tkaniny wykonywane były w manufakturach (Włochy, Flandria, Francja), szkła w hutach szklanych, później także fajanse i porcelana w specjalistycznych, dużych wytwórniach, które niezupełnie mogą się kojarzyć z warsztatami rzemieślniczymi. Szczególnie od XIX wieku, artystyczne przedmioty użytkowe wykonuje się również w zakładach przemysłowych, we fabrykach, czasem zwane "przemysłem artystycznym" (początkowo tak właśnie nazywano wyroby rzemiosła artystycznego). W ciągu XX wieku rozwinęła się także twórczość artystyczna, zwana unikatową, w pracowniach artystów. W tym też czasie zaistniała sztuka projektowania takich przedmiotów, dla przemysłu, zwana wzornictwem artystycznym, lub zgodnie z obecną nomenklaturą dizajnem (od ang. design).
Pomimo różnej klasyfikacji sztuk na przestrzeni wieków, rzemiosła artystycznego nie zalicza się dziś żadnej ze sztuk wyzwolonych.
Zobacz także: